Projekt nowej stolicy Imperium nie wypalił przez nieudany projekt inżynieryjny
4 listopada 2019, 12:28Około 100 kilometrów na północny-wschód od słynnej stolicy Imperium Khmerów, Angkor, leży Koh Ker, ważne miasto, które przez mniej niż 20 lat pełniło rolę stolicy. Naukowcy do dzisiaj nie mogą dojść do porozumienia, dlaczego po kilkunastu latach stolica wróciła do Angkor. Jednak autorzy najnowszych badań twierdzą, że przyczyną była nieudana realizacja wielkiego projektu z dziedziny inżynierii wodnej.
Już 1000 lat temu, po wprowadzeniu w Europie cukru, próchnica stała się powszechnym problemem
23 listopada 2021, 12:42W X wieku Arabowie wprowadzili do Europy cukier trzcinowy, a być może również uprawiali trzcinę cukrową na Sycylii. Pojawienie się cukru miało olbrzymi wpływ na kuchnię oraz zdrowie mieszkańców Europy, szczególnie na stan ich uzębienia. O ile początkowo na podbitych przez muzułmanów obszarach Półwyspu Iberyjskiego cukier spożywała głównie elita, to już za czasów dynastii Nasrydów (1230–1493) w emiracie Granady cukier był dość szeroko rozpowszechniony.
Na stwardnienie rozsiane chorujemy przez prehistoryczny genom. Niegdyś zapewniał on przewagę
11 stycznia 2024, 10:24Europa została zasiedlona przez człowieka anatomicznie współczesnego podczas trzech głównych fal migracji. Około 45 000 lat temu przybyli łowcy-zbieracze z Azji, mniej więcej 11 000 lat temu zaczęli napływać rolnicy z Bliskiego Wschodu, a przed 5000 lat kontynent doświadczył dużej migracji pasterzy ze stepów zachodniej Azji i wschodniej Europy. Historycy i archeolodzy przypuszczali, że grupy te wymieszały się między sobą oraz z ludnością tutaj zastaną, a następnie w różnych populacjach – w reakcji na lokalne warunki środowiskowe – pojawiły się specyficzne dla nich cechy genetyczne. Jednak nie jest to pełen obraz.
Nieludzka samoświadomość
22 marca 2012, 18:12Zdaniem profesora Davida Smitha z University of Buffalo, jednego z najwybitniejszych specjalistów zajmujących się psychologią porównawczą, coraz większa liczba naukowców wyraża pogląd, że zwierzęta posiadają podobne zdolności metapoznawcze co ludzie
Mieszkańcy Rapa Nui nie żyli w izolacji
24 października 2014, 11:54Wyspa Wielkanocna, znana przede wszystkim z tajemniczych wielkich posągów, wydaje się odizolowana od świata zewnętrznego. Położona jest bowiem w odległości 2300 kilometrów od Ameryki Południowej i 1770 kilometrów od najbliższej wyspy. Jednak najnowsze badania genetyczne wykazały, że jej mieszkańcy nie żyli w izolacji
Historia starożytnego Rzymu zapisana w zanieczyszczeniach na Grenlandii
15 maja 2018, 10:57Ludzie zatruwają środowisko naturalne od tysięcy lat. Robili to również Rzymianie, którzy parali się metalurgią, pozyskując np. srebro czy ołów z rud. Ich piece zanieczyszczały atmosferę, zanieczyszczenia były przenoszone na duże odległości i trafiały na Grenlandię, gdzie odkładały się w kolejnych warstwach lodu
Odkryto najstarszą i największą monumentalną budowlę Majów
4 czerwca 2020, 10:40Tradycyjny pogląd na historię Majów mówi, że ich cywilizacja rozwijała się stopniowo, z małymi wsiami pojawiającymi się po raz pierwszy w środkowym okresie preklasycznym (1000–350 przed Chrystusem), a monumentalne konstrukcje zaczęły pojawiać się po tym okresie. Teraz dowiadujemy się, że w stanie Tabasco odkryto najstarszą monumentalną konstrukcję Majów i największy taki zabytek prehiszpańskiej architektury
Zagadkowa figurka, być może bogini wody, znaleziona podczas budowy drogi
14 lipca 2022, 10:02Niewielka gliniana figurka mogła być czczona 2500–2800 lat temu jako wyobrażenie bóstwa wody. Za taką interpretacją przemawia co najmniej miejsce, w którym znaleziono niezwykły zabytek. Figurkę odkryto w kanale, z którego przedstawiciele pobliskiej osady kultury halsztackiej (VIII–VI w. p.n.e.) czerpali wodę.
W sycylijskim Agrigento znaleziono unikatową starożytną salę wykładową
15 kwietnia 2025, 10:18W Agrigento na południu Sycylii naukowcy z Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego dokonali dwóch znaczących odkryć, dzięki którym lepiej możemy poznać system edukacyjny starożytności. Naukowcy, pracujący pod kierunkiem profesor Moniki Trümper i doktora Thomasa Lappiego znaleźli salę wykładową dużego gimnazjum oraz dwa kamienne bloki z inskrypcjami.
Najstarszy mózg Starego Świata
14 stycznia 2009, 09:55W graniczącej z rzeką Arpa armeńskiej jaskini Areni-1 znaleziono 3 czaszki sprzed ok. 6 tys. lat. W jednej z nich znajdował się dobrze zachowany mózg. Poza tym podczas prowadzonych w latach 2007-2008 wykopalisk natrafiono na szereg artefaktów z chalkolitu, w tym na gliniane naczynia oraz instalację do produkcji wina na dużą skalę.
